Dhwani pradushan in Marathi – नमस्कार मित्रांनो आम्ही तुम्हाला Noise pollution|ध्वनी प्रदूषणाची माहिती सविस्तरपणे सांगण्यासाठी आलो आहोत जेणेकरून तुम्हाला अभ्यास आणि ज्ञानाच्या उद्देशाने मदत होईल.
अनुक्रमणिका
Dhwani pradushan in Marathi Introduction|ध्वनी प्रदूषणाचा परिचय
Noise pollution in Marathi – ध्वनी हे मानवांसह अनेक प्राण्यांमध्ये संवादाचे मुख्य साधन आहे. कमी आवाजाचा आवाज आनंददायी आणि निरुपद्रवी आहे. ध्वनी हे प्रदूषणाचे भौतिक स्वरूप आहे ते हवा, पाणी, मातीसाठी हानिकारक नाही परंतु मानव आणि प्राणी यांना प्रभावित करते. वातावरणात अस्वस्थता निर्माण करणाऱ्या उच्च आवाजाला ध्वनी प्रदूषण असे म्हणतात. सामान्य श्रवण असलेल्या व्यक्तीसाठी, वारंवारता 20 ते 20,000 Hz पर्यंत असते आणि मोठा आवाज 0 ते 120 dB पर्यंत असतो. ध्वनी डेसिबल (dB) मध्ये मोजला जातो. 80 पेक्षा जास्त डेसिबल मूल्य Noise pollution| ध्वनी प्रदूषण मानले जाते. (dhwani pradushan in marathi)
Causes for noise pollution|ध्वनी प्रदूषणाची कारणे
- औद्योगीकरण: बहुतेक उद्योग मोठ्या मशीन्स वापरतात जे आवाज निर्माण करण्यास सक्षम असतात. त्याशिवाय कंप्रेसर, जनरेटर, एक्झॉस्ट फॅन, ग्राइंडिंग मिल्स यांसारखी विविध उपकरणे देखील आवाज निर्माण करण्यात भाग घेतात.
- खराब शहरी नियोजन: बहुतेक विकसनशील देशांमध्ये, खराब शहरी नियोजन देखील महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावते. गजबजलेली घरे, लहान जागा वाटून घेणारी मोठी कुटुंबे, वाहनतळ, रस्त्यावरचा आवाज, हॉर्न वाजवणे, व्यावसायिक क्षेत्र यामुळे Noise pollution| ध्वनिप्रदूषण होते ज्यामुळे समाजाचे वातावरण बिघडते.
- सामाजिक कार्यक्रम: बहुतेक सामाजिक कार्यक्रमांमध्ये गोंगाट हा उच्चांकावर असतो. लग्न, पार्ट्या, पब, डिस्क किंवा पूजास्थान असो, लोक साधारणपणे स्थानिक प्रशासनाने ठरवून दिलेल्या नियमांचे उल्लंघन करतात आणि परिसरात उपद्रव निर्माण करतात. लोक फुल व्हॉल्यूमवर गाणी वाजवतात आणि मध्यरात्रीपर्यंत नाचतात ज्यामुळे आजूबाजूच्या लोकांची अवस्था खूपच वाईट होते.
- वाहतूक: रस्त्यांवरील मोठ्या संख्येने वाहने, विमाने, गाड्या प्रचंड आवाज निर्माण करतात. उच्च आवाजामुळे अशी परिस्थिती उद्भवते ज्यामध्ये सामान्य व्यक्ती योग्यरित्या ऐकण्याची क्षमता गमावते.
- बांधकाम उपक्रम: खाणकाम, पूल, धरणे, इमारती, स्टेशन, रस्ते, उड्डाणपूल बांधणे यासारखे बांधकाम उपक्रम जगाच्या जवळजवळ प्रत्येक भागात होतात. वाढत्या लोकसंख्येची मागणी पूर्ण करण्यासाठी हे बांधकाम उपक्रम चालू ठेवावे लागतील. त्यातून ध्वनी प्रदूषणही होते.
- घरगुती कामे: आपण लोक गॅझेट्सने वेढलेले असतो आणि आपल्या दैनंदिन जीवनात त्यांचा मोठ्या प्रमाणावर वापर करतो. टीव्ही, मोबाईल, मिक्सर ग्राइंडर, प्रेशर कुकर, व्हॅक्यूम क्लीनर, वॉशिंग मशिन आणि ड्रायर, कूलर, एअर कंडिशनर यांसारखी गॅझेट्स देखील आवाजाच्या प्रमाणात योगदान देतात आणि परंतु बर्याच वेळा ते आपल्या शेजारच्या जीवनाच्या गुणवत्तेवर परिणाम करतात.
- फटाके: विविध जत्रे, उत्सव आणि सांस्कृतिक समारंभांमध्ये फटाके ही एक सामान्य गोष्ट आहे. वायू प्रदूषणाव्यतिरिक्त त्यांच्या आवाजाच्या तीव्रतेमुळे ध्वनी प्रदूषण होते.
- कृषी यंत्रे: ट्रॅक्टर, थ्रॅशर, हार्वेस्टर, कूपनलिका, पॉवर टिलर इत्यादी सर्वांनी शेती अत्यंत यांत्रिक बनवली आहे परंतु त्याच वेळी खूप गोंगाटही केला आहे.
- संरक्षण उपकरणे आणि उपग्रहांचे प्रक्षेपण: तोफखाना, रणगाडे, रॉकेटचे प्रक्षेपण, स्फोट, लष्करी विमानांचा सराव आणि शूटिंग सराव यामुळे वातावरणात मोठ्या प्रमाणात ध्वनी प्रदूषण होते. जेट इंजिनांच्या किंकाळ्या आणि उपग्रह प्रक्षेपण, सोनिक बूम यांचा कानांवर बधिर करणारा प्रभाव असतो.
- .विविध स्त्रोत: ऑटोमोबाईल दुरुस्तीची दुकाने, बाजाराची ठिकाणे, शाळा, महाविद्यालये, बस स्टँड आणि रेल्वे स्टेशन इ.
Effects Of Noise Pollution|ध्वनी प्रदूषणाचे परिणाम
Effects of noise pollution on Human being :-
1) श्रवणविषयक परिणाम: यात बहिरेपणा किंवा श्रवणविषयक थकवा यांचा समावेश होतो. बहिरेपणा किंवा श्रवणशक्ती कमी होणे: आवाजाच्या दीर्घकाळापर्यंत प्रदर्शनामुळे अंतर्गत कानाची स्थिती हळूहळू बिघडते आणि नंतर ऐकू येणे किंवा बहिरेपणा येतो. हे 90 dB पेक्षा जास्त आवाज पातळीच्या सतत प्रदर्शनामुळे होऊ शकते. ते तात्पुरते किंवा कायमचे असू शकते. स्फोट किंवा इतर उच्च तीव्रतेच्या आवाजांमुळे कानाचे ड्रम फुटून किंवा कॉक्लीयाला इजा होऊन त्वरित बहिरेपणा येऊ शकतो. अनेक वेळा श्रवणशक्ती कमी होण्याचे कारण व्यवसायामुळे होते. श्रवण थकवा: आवाजाच्या संपर्कात आल्यानंतर तात्पुरती श्रवणशक्ती कमी होणे अशी त्याची व्याख्या आहे. सतत गुणगुणणे जसे की शिट्टी वाजणे आणि कानात गुंजणे.
2)श्रवणविरहित परिणाम: हे आहेत:- चिडचिड आणि चीड: आवाज, काहीवेळा, भावनिक गडबड करते आणि लोकांचा स्वभाव कमी करतात. हे योग्य विश्रांती आणि झोपेमध्ये व्यत्यय आणू शकते. आवाजाच्या जोराने चीड वाढलेली दिसते. कामाची कार्यक्षमता: असे आढळून आले आहे की आवाजामुळे कामाची कार्यक्षमता कमी होते.
3)शारीरिक परिणाम: यात बाहुल्यांचा विस्तार, त्वचा फिकट होणे, ऐच्छिक स्नायू ताणणे यांचा समावेश होतो.
4)संप्रेषण करण्यात अडचण: उच्च डेसिबल आवाज त्रास देऊ शकतो आणि लोकांना मुक्तपणे संप्रेषण करू देत नाही. सततच्या तीक्ष्ण आवाजामुळे तुम्हाला तीव्र डोकेदुखी होऊ शकते आणि तुमचे भावनिक संतुलन बिघडू शकते.
5)इतर आरोग्यावर परिणाम: आवाज डोकेदुखी, चक्कर येणे, घाम येणे, मळमळ, थकवा, श्वास घेण्यात अडचण, विस्कळीत झोपेची पद्धत, मानसिक तणाव यांच्याशी देखील संबंधित आहे
Effects Of Noise Pollution On Animals :-
1)प्राण्यांवर होणारा परिणाम: प्राणी संवाद साधण्यासाठी, अन्न शोधण्यासाठी, शिकारी टाळण्यासाठी आवाजांवर जास्त अवलंबून असतात.
2)पाळीव प्राणी सतत आवाजाच्या प्रदर्शनामुळे अधिक आक्रमकपणे प्रतिक्रिया देतात. ते अधिक सहजपणे विचलित होतात आणि वर्तणुकीशी संबंधित अनेक समस्यांना तोंड देतात.
3)आवाजाच्या उच्च तीव्रतेच्या अतिप्रसंगामुळे अनेक प्राण्यांच्या ऐकण्याच्या क्षमतेवर परिणाम होतो.
4)मानवनिर्मित आवाजाचा वीण कॉल्स आणि इकोलोकेशनवर परिणाम होतो. यामुळे जगण्याची आणि पुनरुत्पादन दरात घट होते. परिसंस्थेच्या पातळीवर, ध्वनी प्रदूषणामुळे प्राण्यांचे स्थलांतर होऊ शकते. त्यांचे स्थलांतर पीक उत्पादनावर परिणाम करू शकते. कारण वटवाघूळ यांसारखे अनेक प्राणी केळी, पीच, एग्वेव्ह आणि इतर नगदी पिकांचे परागकण करतात. dhwani pradushan in marathi
How To Control Noise Pollution?|ध्वनी प्रदूषण कसे नियंत्रित करावे?
Dhwani pradushan in marathi – Following are the steps how to control noise pollution are as follows:-
- अवांछित आवाज निर्माण करणार्या स्त्रोतांचे नियमन केले पाहिजे.
- गोंगाट करणाऱ्या वाहनांचे नियमन केले पाहिजे.
- अधिक झाडे लावल्याने आवाज कार्यक्षमतेने कमी होऊ शकतो.
- उद्योग, कारखाने आणि विमानतळ हे निवासी क्षेत्रापासून दूर असावेत.
- कान संरक्षण यंत्रे जसे की इअर प्लग, हेडफोन इ. कामाशी संबंधित आवाज कमी करण्यासाठी वापरावे.
- उद्योगांमध्ये ध्वनी प्रदूषण नियंत्रित करण्यासाठी आवश्यक नियमांची अंमलबजावणी करणे आवश्यक आहे.
- गोंगाट करणारी यंत्रे बदलण्यासाठी तांत्रिक नवकल्पनांचा अवलंब करणे आवश्यक आहे.
- ध्वनी प्रदूषण नियंत्रणासाठी मशिनची योग्य सर्व्हिसिंग, ध्वनी शोषून घेणाऱ्या साहित्याचा वापर, सायलेन्सरचा वापर करणे आवश्यक आहे.
- कठोर नियम आणि कायदे उदा. लाऊड स्पीकर्सचा कमीत कमी वापर, मोठ्या आवाजातील हॉर्नचा वापर मर्यादित करणे इत्यादीमुळे आवाजाची पातळी कमालीची कमी होऊ शकते.
Conclusion|निष्कर्ष
Dhwani pradushan in Marathi ,noise pollution in marathi ,sound pollution in marathi |ध्वनी प्रदूषण नियमांचे पालन करून नियंत्रण करता येते जेणेकरून प्रत्येक मानव, प्राणी प्रदूषणमुक्त आणि आनंदाने जगू शकेल. तुम्हाला वरील माहिती अथवा पोस्ट कशी वाटली याची नक्कीच post च्या वरी review section मध्ये रेटिंग द्या. आणि तुम्ही post किंवा website बद्दल काही सूचना असतील तर आम्हाला [email protected] या केला तरी चालेल. click here…..
good sir